Voorbereiding tijdens de laatste twee weken van de dracht

 

Voeding

Tijdens het laatste trimester van de dracht maken de ongeboren pups een ware groeispurt door. Daardoor is de energiebehoefte in deze periode sterk gestegen terwijl de ruimte voor voeding door de toegenomen omvang van de baarmoeder juist sterk beperkt is. In de laatste 2 tot 3 weken voor de dracht dient de aanstaande moeder daarom een geconcentreerde en zeer verteerbare voeding met voldoende energie te krijgen. Puppyvoeding leent zich hier perfect voor omdat deze energierijker, geconcentreerder en verteerbaarder is dan normale hondenvoeding. Zorg er daarbij voor dat de voeding vanaf dat moment ook niet meer in maaltijden gegeven wordt maar dat de voeding de hele dag onbeperkt beschikbaar staat. Voor honden van reuzenrassen, zoals de Duitse Dog, kan het beste vanaf het begin van de dracht de voeding al onbeperkt beschikbaar staan. Bij drachtige teven van reuzenrassen wordt namelijk vaker gezien dat zij moeite hebben om hun gewicht gedurende de dracht op peil te houden. Natuurlijk dient overvoeding ook voorkomen te worden omdat bij overgewicht vaak sprake is van een moeilijkere bevalling. Een veel gemaakte fout is verder het geven van calciumsupplementen, deze zijn gedurende de dracht absoluut verboden. Zorg er verder ook voor dat de teef tijdens de laatste fase van de dracht voldoende beweging krijgt.

 

Werpkist voor de drachtige teef

Werpkist

Twee weken voor de dracht dient er een werpkist gemaakt te worden. Deze werpkist dient aan de zijkant een opstaande rand te bevatten. Zo is de kans dat de moeder tijdens het persen een reeds geboren pup dooddrukt kleiner. Verder bestaat een werpkist ook uit voldoende dekens (en tijdens de bevalling ook kranten). Het beste kan er boven de werpkist ook een warmtelamp gehangen worden. Afhankelijk van de reactie van de pups (te warm, te koud) dient deze hoger of lager gehangen te worden.

Wanneer is de bevalling?

De draagtijd bij honden is gemiddeld 63 dagen, maar kan variëren tussen de 57 en 72 dagen. Hoe lang de dracht duurt wordt voornamelijk bepaald door de nestgrootte. Zo zal de dracht bij een klein nestje langer duren dan bij een groot nest. Om op korte termijn toch meer te weten over het tijdstip waarop de pups geboren gaan worden om zo daarop beter voorbereid te kunnen zijn bestaan er gelukkig toch nog een aantal handige weetjes.

 

Lichaamstemperatuur teef op einde van de dracht

Vanaf dag 55: de temperatuur van de teef opvolgen

Het tijdstip van de bevalling kan het beste en betrouwbaarst bepaald worden door de lichaamstemperatuur van de teef vanaf dag 55 van de dracht op te volgen. Vanaf die dag wordt de lichaamstemperatuur twee keer per dag opgenomen en genoteerd en dit een half uur voor het eten en uitlaten en steeds op dezelfde tijdstippen. Indien de temperatuur met 1-2°C zakt tot 37,5-36,5°C, dan zal de bevalling binnen 12 tot 24 uur plaatsvinden. Dit is echter wel afhankelijk van het ras (klein ras: 35°C - groot ras: 37°C). De laagste lichaamstemperatuur wordt 8-24 uur voor het werpen waargenomen.

 

Verschijnen van groene vaginale afscheiding

1 tot 2 uur voor de bevalling kan er een groene vaginale uitvloei waargenomen worden.

Zwelling van de melkklieren, start melkgifte en gedragsveranderingen

Het bepalen van het moment van bevallen aan de hand van de zwelling van de melkklieren, beginnende melkgifte en gedragsveranderingen is veel minder nauwkeurig en kunnen al 7 dagen voor de bevalling waargenomen worden.

 

De bevalling

Voor een vlotte bevalling is het belangrijk om te zorgen dat de teef veel rust heeft en weinig stress ervaart. Een overbezorgde eigenaar en een drukke omgeving kunnen de bevalling bemoeilijken en langer laten duren.

 

Fase 1 (6-12 uur)

Tijdens de eerste fase vindt de lichamelijke voorbereiding op de geboorte van de pups plaats. De baarmoedercontracties, die overigens uitwendig niet zichtbaar zijn, zorgen er voor dat de ophangbanden en de geboortewegen gaan ontspannen. Verder vertoont de teef gedragsveranderingen: ze is onrustig, kijkt geregeld naar haar flanken, maakt een nestje, ze eet niet meer, kan zelfs gaan braken en ze hijgt, rilt en jankt. Aan de vulva kan wat dikke uitvloei te zien zijn. Sommige teven kunnen echter weinig tot geen symptomen vertonen. Bij teven die een eerste nestje verwachten kan deze fase 36 uur duren.

 

Fase 2 (3-12 uur)

Dit is de uitdrijvingsfase welke begint bij het breken van het vruchtwater. De teef ligt in deze fase meestal op haar zij, de persbewegingen zijn nu wel te zien en ze is actief aan het persen. De eerste pup wordt meestal 4 uur na de start van de tweede fase geboren. De tijd tussen de geboorte van twee pups varieert tussen de 5 en 120 minuten. De geboorte van de eerste pup duurt altijd het langst. Tijdens de geboorte scheurt het allantoïsvlies en de pups worden in het amnionvlies geboren. De teef scheurt dit vlies stuk, bijt de navelstreng door en begint de pup te wassen waardoor de ademhaling gestimuleerd wordt.

 

Fase 3

Tijdens deze fase wordt de placenta uitgedreven. Dit kan 5 tot 15 minuten na de geboorte van de pup gebeuren maar de placenta kan ook samen met de geboorte van de pup uitgedreven worden. De placenta's worden meestal door de teef opgegeten. Zorg er echter wel voor dat ze niet teveel placenta's eet aangezien dit tot braken en diarree kan leiden.

 

 Redenen om de dierenarts in te schakelen:

          - te lange draagtijd (> 76 dagen (1-2 pups), >71 dagen (3 of meer pups))

          - temperatuursdaling zonder tekenen van geboorte

          - groene uitvloei maar geen geboorte binnen 2 tot 3 uur

          - meer dan 4 uur tussen de geboorte van 2 pups

          - zwakke weeën gedurende 2 tot 3 uur zonder vordering van de bevalling

          - krachtige contracties gedurende 20 tot 30 minuten

          - abnormale vaginale uitvloei

Opvolging moeder na de bevalling

 

Eerste week na de bevalling

          - Controle vaginale uitvloei: dient helder, rood en geurloos te zijn.

          - Controle van de melk: vlak na geboorte wit-geel van kleur, later grijs-wit en wateriger. Zelden is er wat bloed aanwezig.

          - Temperatuur: het is normaal dat de lichaamstemperatuur tot een aantal dagen na de bevalling verhoogd

            is naar 39,2 °C, maar de temperatuur mag nooit meer dan 39,5 °C zijn.

          - Voeding en water: geef puppyvoeding wat onbeperkt beschikbaar staat. Bij een zeer klein nestje dat slechts uit een of

            twee pups bestaat kan de voeding beter in verschillende maaltijden gegeven worden. De hoeveelheden zijn 2 tot 3

            maal verhoogd.

 

Tweede week na de bevalling

          - Controle vaginale uitvloei: dient helder, roze en geurloos te zijn.

          - Controle van de melk: grijs-wit en waterig. Zelden is er wat bloed aanwezig.

          - Temperatuur: de temperatuur mag nooit meer dan 39,5 °C zijn.

          - Voeding en water: geef puppyvoeding wat onbeperkt beschikbaar staat. Bij een zeer klein nestje dat slechts uit een of

            twee pups bestaat kan de voeding beter in verschillende maaltijden gegeven worden. De hoeveelheden zijn 2 tot 3

            maal verhoogd.

          - Ontwormen met ontwormingspil

 

Derde week na de bevalling

          - Controle vaginale uitvloei: dient helder, doorzichtig en geurloos te zijn.

          - Controle van de melk: grijs-wit en waterig. Zelden is er wat bloed aanwezig.

          - Temperatuur: de temperatuur mag nooit meer dan 39,5 °C zijn.

          - Voeding en water: geef puppyvoeding wat onbeperkt beschikbaar staat. Bij een zeer klein nestje dat slechts uit een of

            twee pups bestaat kan de voeding beter in verschillende maaltijden gegeven worden. De hoeveelheden zijn 2 tot 3

            maal verhoogd.

 

Vierde week na de bevalling

          - Controle vaginale uitvloei: gestopt of afgenomen.

          - Voeding en water: geef puppyvoeding wat onbeperkt beschikbaar staat. Bij een zeer klein nestje dat slechts uit een of

            twee pups bestaat kan de voeding beter in verschillende maaltijden gegeven worden. De hoeveelheden zijn 2 tot 3

            maal verhoogd.

 

Vijfde week na de bevalling

          - Controle vaginale uitvloei: gestopt.

          - Schakel geleidelijk over op normale voeding

 

Redenen om de dierenarts in te schakelen zijn

          - een lichaamstemperatuur van de moeder boven 39,5 °C

          - een troebele, stinkende en/of vaginale uitvloei die langer dan 4 weken aanwezig blijft

          - melk met een afwijkende kleur en/of geur

          - gezondheidsproblemen bij de moeder

 

Opvolging pups na de geboorte

 

Wat betreft de opvolging van de pups na de geboorte en tijdens de eerste levensweken kunt u uitgebreide informatie vinden onder Nestje pups.